Niedawno przeprowadzony test technologiczny z udziałem CubeSat CogniSAT‑6 potwierdził, że sztuczna inteligencja umieszczona na pokładzie satelity jest w stanie samodzielnie zadecydować, czy i kiedy wykonać zdjęcie ziemi – i to bez udziału człowieka.
Cały proces, znany jako Dynamic Targeting, został zakończony w mniej niż 90 sekund.
Jak działa Dynamic Targeting?
Na pokładzie CogniSAT‑6 znajduje się specjalny procesor AI firmy Ubotica, wspólnie z Open Cosmos i NASA JPL.
Satelita przechyla się o 40–50° do przodu, aby wykonać zdjęcie obszaru, który znajduje się nawet 500 km przed trasą lotu. Następnie algorytm analizuje obraz, identyfikując chmury.
W przypadku jasnego nieba, satelita odwraca się do pionu i wykonuje zdjęcie – jeśli scena była zachmurzona, pomija zdjęcie, oszczędzając transfer i pamięć.
Cały cykl decyzji i działania trwa zaledwie około 60–90 sekund, nawet przy prędkości orbitalnej przekraczającej 17 000 mph (7,5 km/s).
Inteligentne unikanie chmur
Obecnie satelity obserwujące ziemię generują ogromną ilość danych, w tym dużo nieużytecznych obrazów zasłoniętych chmurami.
Dynamic Targeting skutecznie eliminuje zdjęcia niewarte przechowywania, co oznacza mniejsze obciążenie przesyłu danych i wyższą proporcję użytecznych obrazów dla naukowców.
Co dalej? Poszukiwanie zjawisk ekstremalnych
Następnym krokiem będzie odwrócenie priorytetów: zamiast unikania chmur – aktywne polowanie na wyjątkowe zjawiska.
Dynamic Targeting ma wykrywać burze, pożary lasów, erupcje wulkanów czy inne termiczne anomalie w czasie rzeczywistym i automatycznie skierować na nie czujniki satelity.
Przyszłość automatyzacji w kosmosie
NASA planuje wdrożenie systemu Federated Autonomous Measurement, który umożliwi współpracę satelitów: satelita wiodący analizuje obraz, a następnie przekazuje instrukcje kolejnym urządzeniom, by skierowały się na wybrany cel – tworząc skoncentrowaną sieć obserwacyjnych czujników ﹘ potencjalnie nawet w głębokiej przestrzeni kosmicznej.
Wcześniejsze eksperymenty ESA z sondą Rosetta udowodniły, że autonomiczne wykrycie i sfotografowanie dysz kometarza jest możliwe – co stanowi inspirację dla przyszłych misji.
Kontekst techniczny
Dynamic Targeting jest efektem dekady prac prowadzonych przez Jet Propulsion Laboratory (JPL) NASA. Dotychczasowe testy na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej z wykorzystaniem technologii Ubotica potwierdziły gotowość algorytmów do pracy w warunkach orbitalnych.
Obecnie technologia działa na CubeSacie CogniSAT‑6, ale jej potencjał wykracza daleko poza pojedyncze urządzenie: może wspierać konstelacje satelitów i misje naukowe na Marsa czy inne planety.
Dynamic Targeting to przełomowy przykład zastosowania AI w kosmosie – satelita nie tylko „widzi”, lecz i „rozumie”, reagując na obserwowane zjawiska w ułamku czasu.
To krok naprzód w dziedzinie autonomii i inteligentnej eksploracji przestrzeni kosmicznej.