Od dawna przedmiotem debaty jest to, w jaki sposób pierwsi inżynierowie cywilizowanego świata zbudowali wielkie piramidy w Egipcie. Popularna teoria głosi, że do wciągania kamieni na szczyt używano systemu lin i sań, a piramidę budowano od podstaw, warstwa po warstwie.
Jednak nowe badania wskazują, że najstarsza piramida w Egipcie, Piramida Dżesera, została zbudowana 4700 lat temu przy użyciu jeszcze bardziej pomysłowej „windy hydraulicznej”.
„Starożytni Egipcjanie słynęli z pionierskich rozwiązań i biegłości w dziedzinie hydrauliki, budowali kanały do nawadniania i przewozili ogromne kamienie na barkach” – wyjaśnił zespół naukowców.
„Praca ta otwiera nowy kierunek badań – wykorzystanie siły hydraulicznej do wznoszenia potężnych konstrukcji budowanych przez faraonów”.
Nowe badanie sugeruje, że najstarsza piramida w Egipcie, Piramida Dżesera, została zbudowana przy użyciu pomysłowego „podnośnika hydraulicznego”. Naukowcy uważają, że ogromny strumień wody został wystrzelony przez środek piramidy „jak wulkan”, wypychając kamienie na szczyt.
Nową teorię przedstawiono w najnowszym badaniu prowadzonym pod kierownictwem Xaviera Landreau, prezesa Paleotechnic – instytutu badań archeologicznych w Paryżu we Francji.
Naukowcy przeanalizowali zapisy historyczne i zdjęcia satelitarne tego obszaru, aby zinterpretować cechy, które popierają ich argumentację.
„Stwierdziliśmy, że wewnętrzna architektura piramidy schodkowej jest zgodna z nigdy wcześniej opisywanym mechanizmem podnoszenia hydraulicznego” – twierdzą Landreau i jego współpracownicy.
„Prawdopodobnie starożytni architekci wydobywali kamienie ze środka piramidy na wzór wulkanu, wykorzystując wodę pozbawioną osadów”.
Piramida Dżesera, mierząca około 61 metrów wysokości, jest piramidą schodkową – co oznacza, że jej boki składają się z szeregu płaskich platform lub stopni, w przeciwieństwie do stosunkowo płaskich boków słynnej piramidy w Gizie.
Choć Giza jest największą piramidą w Egipcie, piramida Dżesera jest najstarsza, powstała bowiem pomiędzy 2667 a 2648 rokiem p.n.e.
Ta olśniewająca budowla została w całości zbudowana z kamienia przez starożytnego egipskiego architekta Imhotepa na rozległej nekropolii Sakkara na południe od Kairu.
Uważa się, że jest to miejsce ostatniego spoczynku króla Dżesera, starożytnego egipskiego faraona i założyciela Starego Państwa.
Choć już wcześniej wiadomo było, że w centrum piramidy znajduje się olbrzymi szyb, naukowcy przedstawili nową teorię dotyczącą jego przeznaczenia.
Funkcja Gisr el-Mudir (znany również jako Wielkie Ogrodzenie, jest jedną z najstarszych znanych budowli kamiennych w Egipcie, położoną w Sakkarze, zaledwie kilkaset metrów na zachód od Piramidy Schodkowej i Piramidy Zakopanej) nigdy nie została do końca wyjaśniona, ale naukowcy twierdzą, że mogła ona pełnić funkcję tamy, gromadząc wodę deszczową i kierując ją w stronę piramidy za pomocą systemu rur.
Gdy woda podziemna dotarła do środka piramidy, zaczęła wypływać w górę przez centralny szyb, niczym magma w wulkanie.
Ten potężny strumień wody unosił w górę pływającą windę – płaską platformę wykonaną prawdopodobnie z drewna – która dzięki sile wody mogła jednorazowo przewieźć do 100 ton kamienia!
Zdaniem ekspertów strumień wody można było kontrolować w taki sposób, aby móc opróżnić szyb i przygotować go do ponownego użycia w celu załadowania kolejnej partii kamienia.
Potencjalnie woda mogła zostać zablokowana u podstawy rdzenia piramidy niczym swego rodzaju korek, zanim uwolniła się po umieszczeniu kolejnego ładunku.
Choć ten nowy system wydaje się szczególnie skomplikowany, jak na czasy sprzed 4700 lat, same piramidy stanowią dowód na to, że starożytni Egipcjanie byli być może bardziej utalentowanymi inżynierami, niż nam się wydaje.
Wcześniej uważano, że Gisr el-Mudir było zagrodą dla bydła, miejscem obrzędów i oddawania czci bogom, a nawet niedokończoną piramidą.
Jednak teoria mówiąca o tym, że była to tama, stanowi przekonujące powiązanie z centralnym trzonem Piramidy Dżesera, którą ponownie otwarto dla zwiedzających w 2020 roku po 14-letniej renowacji.