Martin Schrimpf i jego zespół z NeuroAI Lab w szwajcarskim ETH Lausanne tworzą tzw. „cyfrowego bliźniaka mózgu”, porównując dane z AI z właściwościami mózgu człowieka.
W otwartym projekcie Brain‑Score, startującym w 2017 roku, zgromadzono blisko sto baz danych dotyczących aktywności neuronalnej i zachowań, które pozwalają na kalibrację modeli AI na poziomie zbliżonym do ludzkiego.
Jak AI wpływa na mózg
W przełomowym badaniu z 2023 r. AI wygenerowało takie zdania, które po przeczytaniu przez uczestników eksperymentu aktywowały lub hamowały konkretne regiony mózgu.
Pomiary neuroobrazowe potwierdziły trafność predykcji modeli — to pierwszy udokumentowany przypadek nieinwazyjnego sterowania aktywnością mózgu za pomocą skierowanych bodźców językowych.
Zastosowania terapeutyczne i potencjał
Taka technologia otwiera drogę do nowatorskich terapii, np. dla osób cierpiących na depresję, dysleksję czy zaburzenia poznawcze. Możliwe będzie precyzyjne kształtowanie stanów mózgowych bez interwencji chirurgicznych .
Granice wpływu i etyczne wyzwania
Aktualnie AI jest w stanie wpływać na funkcje percepcyjne, ale manipulacja decyzjami czy pamięcią pozostaje poza zasięgiem. To obszar, który wymaga szczególnej ostrożności etycznej i regulacyjnej.
Schrimpf przypomina, że ramy prawne już są potrzebne, bo technologia rozwija się szybciej niż polityka – co może skutkować brakiem zabezpieczeń zanim osiągnie dojrzałość.
Co mówią o inteligencji człowieka i maszyn?
Schrimpf argumentuje, że inteligencja to pewien wzorzec przetwarzania informacji, który można zredukować do obliczeń.
Modelom AI wystarczą matematyczne, niebiologiczne jednostki, by emulować efekty funkcji poznawczych przypisywanych ludziom — dowód na to, że ludzka inteligencja nie jest jedyna.
NeuroAI staje się mostem między neuronauką a sztuczną inteligencją — od obserwacji aktywności mózgu, przez tworzenie jego cyfrowych odpowiedników, aż po celowane sterowanie stanami mentalnymi.
To przełomowa rewolucja, ale również etyczny fundament debaty, wymagający regulacji zanim osiągnie realny wpływ na życie.